Μαρμαρωμένα Μάρμαρα

Εδώ και δέκα μήνες δεν έχει γίνει καμία επίσημη συνάντηση ανάμεσα στην Ελλάδα και το Βρετανικό Μουσείο για τα Μάρμαρα του Παρθενώνα. Οι συναντήσεις, που γίνονται υπό την αιγίδα και με την προτροπή της ΟΥΝΕΣΚΟ, παίζουν πάντοτε ρόλο στο ακανθώδες αυτό θέμα. Μια ειδική επιτροπή, η Επιτροπή για την Επιστροφή των Πολιτιστικών Αγαθών στις χώρες προέλευσής τους, συνεδριάζει ανά χρόνο ή ανά διετία και εξετάζει την πρόοδο των υποθέσεων τις οποίες έχει αναλάβει. Αυτό το διεθνές σώμα, είναι το μοναδικό που μπορεί να υποχρεώσει το Βρετανικό Μουσείο να έρθει σε επίσημη επαφή με την Ελλάδα.
Τον περσινό Μάιο, η συνάντηση είχε γίνει ελάχιστες ημέρες πριν από τη συνεδρίαση της επιτροπής. Κάτι που σε καμιά περίπτωση δεν ωφελεί το αίτημά μας, επειδή όλα γίνονται υπό πίεση. Επίσης, η χώρα μας κινούμενη με αυτό τον τρόπο, δημιουργεί εντυπώσεις ότι είμαστε «της τελευταίας στιγμής», κάτι που θα έπρεπε σε κάθε περίπτωση να αποφύγουμε πάση θυσία.
Η 16η σύνοδος της επιτροπής θα γίνει από 21 έως 23 Απριλίου, στην έδρα της ΟΥΝΕΣΚΟ στο Παρίσι. Τρεις είναι οι υποθέσεις που εκκρεμούν από την προηγούμενη συνάντηση: τα περθενώνεια γλυπτά (ανάμεσα στη Μεγάλη Βρετανία και την Ελλάδα), η Σφίγγα του Μπογιάζκιοϊ (Τουρκία- Γερμανία) και η Μάσκα του Μακόνε (Τανζανία- Ελβετία). Όπως αναφέρει το σημείωμα της Γραμματείας, μονάχα στην τρίτη έχουμε εξελίξεις, καθώς οι δύο πλευρές συνεχίζουν τις συζητήσεις και όλα δείχνουν ότι μπορεί και να καταλήξουν σε κάποια συμφωνία.
Το ντοκουμέντο αναφέρει για την δική μας περίπτωση: σύμφωνα με την απόφαση της προηγούμενης συνεδρίασης της επιτροπής, η γραμματεία συνέχισε να ενθαρρύνει τη συνέχιση των επαφών ανάμεσα στη Μεγάλη Βρετανία και την Ελλάδα και πρόσφερε τη βοήθεια της ΟΥΝΕΣΚΟ. Οι επαφές διατηρήθηκαν ανάμεσα στις δύο ενδιαφερόμενες χώρες, αλλά, σύμφωνα με όσα η γραμματεία γνωρίζει, καμία επίσημη συνάντηση δεν έχει γίνει εδώ και δέκα μήνες.
Πρέπει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα είναι μέλος της γραμματείας από τον περασμένο Οκτώβριο και θα συμμετέχει στο όργανο μέχρι το 2011. Θεωρείται λοιπόν ζωτικής σημασίας γεγονός το να ληφθούν πρωτοβουλίες κατά τη διάρκεια της θητείας μας σε αυτό το όργανο. Είναι κάτι που πρέπει να εξετάσει το υπουργείο Πολιτισμού, σε συνεργασία με το υπουργείο Εξωτερικών.
Σε κάθε περίπτωση, η χώρα μας θα λάβει ακόμη μια σύσταση η οποία στην πραγματικότητα είναι υπέρ μας, να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις με το Βρετανικό Μουσείο και στο μέλλον. Ως εδώ, καλά. Αυτό που φαίνεται πλέον να λείπει, είναι μια συγκεκριμένη στρατηγική, με πρωτοβουλίες που να βάζουν σε δύσκολη θέση τους Βρετανούς. Οσο αυτό δεν γίνεται τόσο έχουμε τα ειρωνικά σχόλια του Βρετανικού Μουσείου και των διευθυντών του. Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που ο διευθυντής του Νιλ ΜακΓκρέγκορ, ειρωνεύτηκε την εκστρατεία μας για τον επαναπατρισμό των κλεμμένων θησαυρών μας από τον Ελγιν λέγοντας δημόσια για τα Μάρμαρα του Παρθενώνα: Ένα ολόκληρο έθνος έχει αποφασίσει ότι αποτελούν κάτι θεμελιώδες για την εθνική τους ταυτότητα. Είναι το καλύτερο παράδειγμα περί του ότι ο καθένας βλέπει αυτό που θέλει…

Top ten

Σύμφωνα με το περιοδικό «Τάιμ» τα Μάρμαρα του Παρθενώνα ανήκουν στα δέκα σημαντικότερα έργα πολιτιστικής κληρονομιάς διεθνώς που αποτελούν σημείο τριβής. Τα άλλα εννέα είναι: οι αιγυπτιακές τοιχογραφίες από το Λούβρο (επιστράφηκαν πρόσφατα). Η προτομή της Νεφερτίτης (είναι από την Αίγυπτο, αλλά βρίσκεται στο Βερολίνο). Η Αφροδίτη των Οτεντότων (δεν είναι έργο τέχνης αλλά τα σκελετικά κατάλοιπα μιας γυναίκας από τη Νότιο Αφρική που μεταφέρθηκαν στο Λονδίνο στις αρχές του 19ου αιώνα και έμειναν εκεί).
Η μούμια του Ραμσή. Εχει μεταφερθεί από το μουσείο Σαν Κάρλος της Ατλάντα, στο Λούξορ της Αιγύπτου, όπου και εκτίθεται. Ο κρατήρας του Ευφρονίου. Το Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης αναγκάστηκε να τον επιστρέψει στην Ιταλία από όπου είχε εξαχθεί λαθραία. Ο Θησαυρός του Πριάμου. Βγήκε από την Τουρκία τον 19ο αιώνα, τον αγόρασε η Γερμανία. Κατά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο τον άρπαξαν οι Ρώσοι και ακόμη βρίσκεται στα χέρια τους. Εχουμε την υπόσχεσή τους ότι αν λυθούν τα νομικά προβλήματα και βγει από τη χώρα, θα πρωτοεκτεθεί σε μας.
Το διαμάντι του Κοχ-ι –Νουρ. Πέντε χιλιάδες χρόνια πριν έγινε η επεξεργασία του. Από χέρια σε χέρια έφτασε στους ιρανούς, στους αφγανούς και στους ινδούς Σιχ, από τους οποίους έφτασε στην Αγγλία και μάλιστα στα κοσμήματα του στέμματος, στα οποία και ανήκει ακόμη. Σήμερα το ζητούν πολλοί, και ανάμεσά τους… οι Ταλιμπάν!
Το κρανίο του Τζερόνυμο. Ο φημισμένος αρχηγός των Απάτσι έχασε το… σκαλπ του και μαζί ολόκληρη την κεφαλή του, όταν το Πανεπιστήμιο Γιέιλ έκανε ανασκαφές στην πρώην περιοχή τους. Αν και λέγεται πως ο επικεφαλής αρχαιολόγος άνοιξε λάθος τάφο, οι απόγονοι ζητούν το κρανίο του προγόνου τους και η συζήτηση φτάνει συχνά, αλλά χωρίς λύση, μέχρι και την αμερικανική κυβέρνηση.
Τα χάλκινα της Κίνας. Τα έκλεψαν βρετανικά στρατεύματα από τα Θερινά ανάκτορα του Πεκίνου κατά τον 19ο αιώνα. Βρίσκονταν στη συλλογή Ιβ Σεν Λοράν την οποία εκποίησε ο σύντροφός του. Παρότι έπιασαν 40 εκατομμύρια δολάρια, δεν πωλήθηκαν ποτέ, και βρίσκονται ακόμη στη Γαλλία. Αιτία; Τα «χτύπησε» στη δημοπρασία ένας Κινέζος, που μετά… έκανε τον Κινέζο και δεν πλήρωσε ποτέ για να τα πάρει.
Με πληροφορίες από την εφημερίδα Εθνος και από το σάιτ Elginism.com