Νέα από την Αίγυπτο

Την απάντησή τους φαίνεται να δίνουν οι Αιγύπτιοι αρχαιολόγοι στην αναποφασιστικότητα που επικρατεί στην κυβέρνηση για τη διαχείριση αρχαιοτήτων, απειλώντας με απεργία σε περίπτωση που δεν βρεθεί άμεσα επικεφαλής της αρμόδιας αρχαιολογικής υπηρεσίας. Η απεργία είναι προγραμματισμένη να ξεκινήσει την προσεχή Κυριακή – εργάσιμη ημέρα για την Αίγυπτο - ενώ ειδική επιστολή έχει λάβει για το θέμα ο πρωθυπουργός της χώρας Εσσάμ Σαράφ.

Μέχρι σήμερα η αρχαιολογική υπηρεσία έχει οριστεί ως ένα Ανώτατο Συμβούλιο Αρχαιοτήτων με «ιδιότητες» υπουργείου. Η νεοσύστατη κυβέρνηση όμως, που έχει να αντιμετωπίσει τις διεκδικήσεις διαφόρων κοινωνικών και εργασιακών ομάδων πέραν των αρχαιολόγων, δεν έχει ορίσει αρμόδιο υπουργό Αρχαιοτήτων. Η καθυστέρηση αυτή έχει ως αποτέλεσμα την κωλυσιεργία στη λήψη προστατευτικών μέτρων για την αντιμετώπιση του προβλήματος των ληστρικών επιδρομών σε χώρους φύλαξης αρχαιοτήτων και σε αρχαιολογικούς χώρους καθώς και την παρεμπόδιση της έναρξης αρχαιολογικών εργασιών από αιγυπτιακές και ξένες ομάδες.
Την κατάσταση έχει οξύνει και η επίσκεψη αρμοδίων της UNESCO στη χώρα για την αντιμετώπιση του προβλήματος των ληστειών αρχαίων. Η παρουσία των αντιπροσώπων του διεθνούς οργανισμού διχάζει τους αρχαιολογικούς παράγοντες, ορισμένοι από τους οποίους αμφισβητούν την ουσιαστική γνώση του προβλήματος από τον οργανισμό και τη διεθνή κοινότητα και τη δυνατότητα εύρεσης μιας λύσης που θα βοηθήσει το αρχαιολογικό έργο στη χώρα αλλά και τις τοπικές κοινότητες που απλώνονται γύρω από τους αρχαιολογικούς χώρους. Κατά τη γνώμη των ομάδων αυτών, ο οποιοσδήποτε εξωτερικός παράγοντας είναι ανεπαρκής καθώς αγνοεί το βάθος της διαφθοράς στη χώρα αλλά και τις οικονομικές παραμέτρους που καθιστούν τους Αιγύπτιους αρχαιολόγους και αρχαιολογικούς παράγοντες ανίσχυρους να προστατέψουν την κληρονομιά τους όπως έχουν σήμερα τα πράγματα. Τον διχασμό ενισχύει και η πρωτοβουλία της UNESCO να διαπραγματευθεί με αρχαιολογικούς «υπεύθυνους», που όμως δεν κατέχουν γενικώς αποδεκτή ιδιαίτερη θέση με βάση τα νέα δεδομένα.

Η Αίγυπτος έχει δυνατότητες να αντιμετωπίσει το πρόβλημά της, και αυτό το γνωρίζουν οι αρχαιολόγοι. Μάλιστα, σε ορισμένες αρχαιολογικές δημόσιες υπηρεσίες που παρουσιάζουν σχετικά ομαλή λειτουργία, έχει σημειωθεί εκπληκτική, σε σχέση με το παρελθόν, διαφάνεια και αμεσότητα. Σύμφωνα με δηλώσεις αρχαιολόγων που διαμένουν κοντά σε πληγείσες αρχαιολογικές θέσεις, η ανταπόκριση των αρχών στο θέμα της αναζήτησης κλεμμένων αρχαιοτήτων ήταν τουλάχιστον συγκινητική, ενώ η - ακέφαλη ακόμη - υπηρεσία έχει καταστήσει κατάλογο χαμένων αντικειμένων που συνεχώς ανανεώνεται. Ίσως μάλιστα ο εντοπισμός αρκετών από τις χαμένες αρχαιότητες υποβοηθάται και από αυτή τη στάση.

Γεγονός είναι λοιπόν ότι η κωλυσιεργία στην εύρεση επικεφαλής για τις αρχαιότητες, υπονομεύει την όποια θετική προσπάθεια για την αντιμετώπιση των προβλημάτων από τους ίδιους τους Αιγυπτίους. Έτσι, από τον διχασμό, στην Αίγυπτο προτιμούν τη διεκδίκηση και στρέφονται στην απεργία. Αξίζει να σημειωθεί ότι την επιστολή υπογράφουν και παράγοντες όπως ο Μωχάμεντ Αμπντέλ Μακσούντ, γενικός υπεύθυνος Αρχαιοτήτων της Κάτω Αιγύπτου, αναφέροντας ότι η έλλειψη «κεφαλής» των αρχαιοτήτων δυσχεραίνει την αρχαιολογική δραστηριότητα αιγυπτιακών ξένων αποστολών.

Από το περιοδικό "Αρχαιολογία". Αυτό στο οποίο ο σέρβερ του υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού, δεν επιτρέπει την πρόσβαση (να, μα τον Δία, χθες το διαπίστωσα). Τι να πω;