Νέα από την Αίγυπτο

Την απάντησή τους φαίνεται να δίνουν οι Αιγύπτιοι αρχαιολόγοι στην αναποφασιστικότητα που επικρατεί στην κυβέρνηση για τη διαχείριση αρχαιοτήτων, απειλώντας με απεργία σε περίπτωση που δεν βρεθεί άμεσα επικεφαλής της αρμόδιας αρχαιολογικής υπηρεσίας. Η απεργία είναι προγραμματισμένη να ξεκινήσει την προσεχή Κυριακή – εργάσιμη ημέρα για την Αίγυπτο - ενώ ειδική επιστολή έχει λάβει για το θέμα ο πρωθυπουργός της χώρας Εσσάμ Σαράφ.

Μέχρι σήμερα η αρχαιολογική υπηρεσία έχει οριστεί ως ένα Ανώτατο Συμβούλιο Αρχαιοτήτων με «ιδιότητες» υπουργείου. Η νεοσύστατη κυβέρνηση όμως, που έχει να αντιμετωπίσει τις διεκδικήσεις διαφόρων κοινωνικών και εργασιακών ομάδων πέραν των αρχαιολόγων, δεν έχει ορίσει αρμόδιο υπουργό Αρχαιοτήτων. Η καθυστέρηση αυτή έχει ως αποτέλεσμα την κωλυσιεργία στη λήψη προστατευτικών μέτρων για την αντιμετώπιση του προβλήματος των ληστρικών επιδρομών σε χώρους φύλαξης αρχαιοτήτων και σε αρχαιολογικούς χώρους καθώς και την παρεμπόδιση της έναρξης αρχαιολογικών εργασιών από αιγυπτιακές και ξένες ομάδες.
Την κατάσταση έχει οξύνει και η επίσκεψη αρμοδίων της UNESCO στη χώρα για την αντιμετώπιση του προβλήματος των ληστειών αρχαίων. Η παρουσία των αντιπροσώπων του διεθνούς οργανισμού διχάζει τους αρχαιολογικούς παράγοντες, ορισμένοι από τους οποίους αμφισβητούν την ουσιαστική γνώση του προβλήματος από τον οργανισμό και τη διεθνή κοινότητα και τη δυνατότητα εύρεσης μιας λύσης που θα βοηθήσει το αρχαιολογικό έργο στη χώρα αλλά και τις τοπικές κοινότητες που απλώνονται γύρω από τους αρχαιολογικούς χώρους. Κατά τη γνώμη των ομάδων αυτών, ο οποιοσδήποτε εξωτερικός παράγοντας είναι ανεπαρκής καθώς αγνοεί το βάθος της διαφθοράς στη χώρα αλλά και τις οικονομικές παραμέτρους που καθιστούν τους Αιγύπτιους αρχαιολόγους και αρχαιολογικούς παράγοντες ανίσχυρους να προστατέψουν την κληρονομιά τους όπως έχουν σήμερα τα πράγματα. Τον διχασμό ενισχύει και η πρωτοβουλία της UNESCO να διαπραγματευθεί με αρχαιολογικούς «υπεύθυνους», που όμως δεν κατέχουν γενικώς αποδεκτή ιδιαίτερη θέση με βάση τα νέα δεδομένα.

Η Αίγυπτος έχει δυνατότητες να αντιμετωπίσει το πρόβλημά της, και αυτό το γνωρίζουν οι αρχαιολόγοι. Μάλιστα, σε ορισμένες αρχαιολογικές δημόσιες υπηρεσίες που παρουσιάζουν σχετικά ομαλή λειτουργία, έχει σημειωθεί εκπληκτική, σε σχέση με το παρελθόν, διαφάνεια και αμεσότητα. Σύμφωνα με δηλώσεις αρχαιολόγων που διαμένουν κοντά σε πληγείσες αρχαιολογικές θέσεις, η ανταπόκριση των αρχών στο θέμα της αναζήτησης κλεμμένων αρχαιοτήτων ήταν τουλάχιστον συγκινητική, ενώ η - ακέφαλη ακόμη - υπηρεσία έχει καταστήσει κατάλογο χαμένων αντικειμένων που συνεχώς ανανεώνεται. Ίσως μάλιστα ο εντοπισμός αρκετών από τις χαμένες αρχαιότητες υποβοηθάται και από αυτή τη στάση.

Γεγονός είναι λοιπόν ότι η κωλυσιεργία στην εύρεση επικεφαλής για τις αρχαιότητες, υπονομεύει την όποια θετική προσπάθεια για την αντιμετώπιση των προβλημάτων από τους ίδιους τους Αιγυπτίους. Έτσι, από τον διχασμό, στην Αίγυπτο προτιμούν τη διεκδίκηση και στρέφονται στην απεργία. Αξίζει να σημειωθεί ότι την επιστολή υπογράφουν και παράγοντες όπως ο Μωχάμεντ Αμπντέλ Μακσούντ, γενικός υπεύθυνος Αρχαιοτήτων της Κάτω Αιγύπτου, αναφέροντας ότι η έλλειψη «κεφαλής» των αρχαιοτήτων δυσχεραίνει την αρχαιολογική δραστηριότητα αιγυπτιακών ξένων αποστολών.

Από το περιοδικό "Αρχαιολογία". Αυτό στο οποίο ο σέρβερ του υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού, δεν επιτρέπει την πρόσβαση (να, μα τον Δία, χθες το διαπίστωσα). Τι να πω;

Το... τετράκις εξαμαρτείν, τι ανθρώπου είναι;

Τρία δελτία Τύπου εξέδωσε το γραφείο Τύπου του υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού, σε κανένα δεν κατόρθωσε να τα γράψει όλα σωστά. Αφορούσαν σε αλλαγές στη σύνθεση του Δ.Σ. για το Νέο Μουσείο Ακροπόλεως. Το πρώτο, είχε ως εξής:




«Αθήνα, 15 Φεβρουαρίου 2011



Νέα μέλη στο Διοικητικό Συμβούλιο του Μουσείου Ακρόπολης


Το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού ανακοινώνει την αντικατάσταση δύο μελών του Διοικητικού Συμβουλίου του Μουσείου της Ακρόπολης. Τη θέση των παραιτηθέντων μελών Νικήτα Κακλαμάνη, τέως Δημάρχου Αθηναίων, και Χαράλαμπου Μπούρα καταλαμβάνουν οι κ.κ. Γιώργος Καμίνης και Κωνσταντίνος Δάλλας αντιστοίχως. Η σύνθεση του Δ.Σ. είναι πλέον η ακόλουθη:

Παντερμαλής Δημήτριος, Καθηγητής Αρχαιολογίας, Πρόεδρος του Δ.Σ. του Μουσείου της Ακρόπολης

Καμίνης Γεώργιος, Δήμαρχος Αθηναίων

Τέτσης Παναγιώτης, Ακαδημαϊκός, Ζωγράφος

Ηλιοπούλου-Στράγγα Τζούλια, Καθηγήτρια της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών

Δαμαλίτης Νικόλαος, Πολιτικός Μηχανικός, Προϊστάμενος της Διευθυνούσης Υπηρεσίας Κατασκευής του Μουσείου της Ακρόπολης

Παράσχη Αικατερίνη, Αρχιτέκτονας Μηχανικός

Μάντης Αλέξανδρος, Προϊστάμενος της Α’ Εφορείας Προϊστορικών & Κλασικών Αρχαιοτήτων του ΥΠ.ΠΟ.

Δάλλας Κωνσταντίνος, επίκουρος καθηγητής στο τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού στο Πάντειο Πανεπιστήμιο»




Αντιλαμβάνονται ότι έχουν κάνει λάθος ως προς τον Αλέξανδρο Μάντη. Ο αρχαιολόγος ήταν έφορος Ακροπόλεως μέχρι πριν από περίπου δύο μήνες, οπότε και έγινε έφορος Πειραιά. Στέλνουν διόρθωση:

«Αθήνα, 15 Φεβρουαρίου 2011



Νέα μέλη στο Διοικητικό Συμβούλιο του Μουσείου Ακρόπολης


Το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού ανακοινώνει την αντικατάσταση δύο μελών του Διοικητικού Συμβουλίου του Μουσείου της Ακρόπολης. Τη θέση των παραιτηθέντων μελών Νικήτα Κακλαμάνη, τέως Δημάρχου Αθηναίων, και Χαράλαμπου Μπούρα καταλαμβάνουν οι κ.κ. Γιώργος Καμίνης και Κωνσταντίνος Δάλλας αντιστοίχως. Η σύνθεση του Δ.Σ. είναι πλέον η ακόλουθη:

Παντερμαλής Δημήτριος, Καθηγητής Αρχαιολογίας, Πρόεδρος του Δ.Σ. του Μουσείου της Ακρόπολης

Καμίνης Γεώργιος, Δήμαρχος Αθηναίων

Τέτσης Παναγιώτης, Ακαδημαϊκός, Ζωγράφος

Ηλιοπούλου-Στράγγα Τζούλια, Καθηγήτρια της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών

Δαμαλίτης Νικόλαος, Πολιτικός Μηχανικός, Προϊστάμενος της Διευθυνούσης Υπηρεσίας Κατασκευής του Μουσείου της Ακρόπολης

Παράσχη Αικατερίνη, Αρχιτέκτονας Μηχανικός

Μάντης Αλέξανδρος, Προϊστάμενος της ΚΣΤ Εφορείας Προϊστορικών & Κλασικών Αρχαιοτήτων του ΥΠ.ΠΟ.Τ.

Δάλλας Κωνσταντίνος, επίκουρος καθηγητής στο τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού στο Πάντειο Πανεπιστήμιο»

Δεν αναφέρουν πουθενά τη γκάφα, αλλά αυτό δεν είναι το θέμα μας. Το θέμα μας είναι πως οι συλλογικοί φορείς του υπουργείου ετοιμάζονται να… πυροβολήσουν, καθώς αν ο έφορος Ακροπόλεως (Α’ ΕΠΚΑ)δεν είναι στο Νέο Μουσείο Ακροπόλεως, σημαίνει, πολύ απλά, ότι το μουσείο χωρίζεται από την εφορεία αρχαιοτήτων. Κάτι που σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να συμβεί, αφού τα ευρήματα της εφορείας, και όσα έχει στις αποθήκες της, εκτίθενται στις προθήκες του.

Τρίτη διόρθωση. Η ακόλουθη:

«Αθήνα, 15 Φεβρουαρίου 2011



Νέα μέλη στο Διοικητικό Συμβούλιο του Μουσείου Ακρόπολης


Το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού ανακοινώνει την αντικατάσταση δύο μελών του Διοικητικού Συμβουλίου του Μουσείου της Ακρόπολης. Τη θέση των παραιτηθέντων μελών Νικήτα Κακλαμάνη, τέως Δημάρχου Αθηναίων, και Χαράλαμπου Μπούρα καταλαμβάνουν οι κ.κ. Γιώργος Καμίνης και Κωνσταντίνος Δάλλας αντιστοίχως. Η σύνθεση του Δ.Σ. είναι πλέον η ακόλουθη:

Παντερμαλής Δημήτριος, Καθηγητής Αρχαιολογίας, Πρόεδρος του Δ.Σ. του Μουσείου της Ακρόπολης

Καμίνης Γεώργιος, Δήμαρχος Αθηναίων

Τέτσης Παναγιώτης, Ακαδημαϊκός, Ζωγράφος

Ηλιοπούλου-Στράγγα Τζούλια, Καθηγήτρια της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών

Δαμαλίτης Νικόλαος, Πολιτικός Μηχανικός, Προϊστάμενος της Διευθυνούσης Υπηρεσίας Κατασκευής του Μουσείου της Ακρόπολης

Παράσχη Αικατερίνη, Αρχιτέκτονας Μηχανικός

Σαμαρτζίδου Σταυρούλα, Προϊσταμένη της Α’ Εφορείας Προϊστορικών & Κλασικών Αρχαιοτήτων του ΥΠ.ΠΟ.Τ.

Δάλλας Κωνσταντίνος, Επίκουρος Καθηγητής στο τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού στο Πάντειο Πανεπιστήμιο»


Επιτέλους, το λύσαμε το πρόβλημα; Αμ δε! Και στην τρίτη ανακοινοποίηση, ένα λάθος νααααα κρύβεται στις πρώτες γραμμές. Ο παραιτηθείς ΔΕΝ είναι ο Χαράλαμπος Μπούρας, πρόεδρος της Επιτροπής Συντηρήσεως Μνημείων Ακροπόλεως, που ΔΕΝ ήταν ποτέ μέλος του Δ.Σ. Είναι ο Κωνσταντίνος Μπούρας, γενικός γραμματέας Ολυμπιακής Αξιοποίησης. Αυτό, δεν το άλλαξαν ποτέ… Τα σχόλια και οι χαρακτηρισμοί δικοί σας!

Το πατρικό του Αταττούρκ

Είναι μουσείο εδώ και δεκαετίες, ήρθε η ώρα να γίνει και μνημείο; Η κήρυξη για το σπίτι του Κεμάλ στη Θεσσαλονίκη, μέσα στον περίβολο του Τουρκικού Προξενίου, ιδιοκτησίας του τουρκικού κράτους, επρόκειτο να συζητηθεί σήμερα το απόγευμα στο Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων. Τίτλος του θέματος, στην ημερήσια διάταξη: χαρακτηρισμός ή μη ως μνημείου της οικίας- μουσείου του Μουσταφά Κεμάλ Αταττούρκ, εντός του περιβόλου του Γενικού Προξενείου της τουρκικής δημοκρατίας.» Πλην όμως, ο ιδιοκτήτης (τουρκικό προξενείο) ζήτησε αναβολή, ώστε να συμπληρώσει τον φάκελο. Τι μπορεί να σημαίνει αυτό; Ότι θέλει να δει τι σημαίνει κήρυξη και ποιες υποχρεώσεις συνεπάγεται.
Πώς εισήχθη το θέμα; Οι ιδιοκτήτες ενδιαφέρονταν να κάνουν επισκευές και απευθύνθηκαν στην Πολεοδομία για τις σχετικές άδειες. Εκείνη τους παρέπεμψε στο υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, όπως ορίζει ο αρχαιολογικός νόμος, επειδή το κτήριο είναι ηλικίας άνω των 100 ετών. Η διεύθυνση νεωτέρων μνημείων συζητά την κήρυξή του, όπως έχει δικαίωμα σύμφωνα πάντοτε με τον αρχαιολογικό νόμο.
Ο Μουσταφά Κεμάλ Αταττούρκ γεννήθηκε το 1881 στη Θεσσαλονίκη, σε αυτό το τριώροφο ακίνητο, το οποίο είχε κτίσει ο πατέρας του και βρίσκεται στη σημερινή συμβολή των οδών Αποστόλου Παύλου και Αγίου Δημητρίου (τότε Γενί Καπί και Νουμάν Πασά). Σε αυτό φαίνεται να καταλήγουν οι ιστορικοί, σύμφωνα με τις μαρτυρίες και τα ιστορικά ντοκουμέντα, αν και κάποιοι ακόμη διατείνονται πως είχε γεννηθεί στη Χρυσαυγή Λαγκαδά, όπου ζούσε ένας αδερφός της μητέρας του. Στη Χρυσαυγή πήγε σχολείο, έχοντας πρώτο δάσκαλο έναν Ελληνα παπά. Εκεί είχε μετακομίσει με τη μητέρα και την αδερφή του ύστερα από τον θάνατο του πατέρα του, όταν ο ίδιος ήταν οκτώ ετών.
Στο χωριό ο μικρός Μουσταφά έζησε μαζί με τη μητέρα του και την αδελφή του για δύο χρόνια «διώχνοντας τις κάργες» από τα φασουλοχώραφα του θείου. Εκεί έμαθε να αγαπά τη λιτή διατροφή και άκουσε τις πρώτες νουθεσίες της μητέρας του να γίνει ιερωμένος του μωαμεθανισμού. Ο ίδιος, ωστόσο, προτίμησε να ακολουθήσει καριέρα στρατιωτικού. Σπούδασε σε ειδική προπαρασκευαστική σχολή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η οποία στεγαζόταν στο σημερινό κεντρικό κτίριο της παλιάς Φιλοσοφικής σχολής του πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Μετά από σπουδές στο Μοναστήρι και την Κωνσταντινούπολη, και υπηρεσιακή εξορία στη Μέση Ανατολή, επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη και συμμετείχε στη μυστική οργάνωση των Νεότουρκων. Αυτοί προκάλεσαν την ανατροπή του σουλτάνου Αβδούλ Χαμίτ, ο οποίος έζησε εξόριστος στην πόλη υπό την εποπτεία του Μουσταφά Κεμάλ. Ηταν μια πόλη που πάντοτε αγαπούσε και σε πολλές ιδιωτικές του στιγμές τη νοσταλγούσε, την τραγουδούσε και τη θυμόταν.
Το 1935, το δημοτικό συμβούλιο Θεσσαλονίκης παραχώρησε στο Τουρκικό κράτος το σπίτι όπου έμενε. Μετατράπηκε σε μουσείο αφιερωμένο σε εκείνον. Το ψηλοτάβανο κτήριο, το οποίο χρονολογείται πριν το 1870, είναι τριώροφο με αυλή. Ξαναβάφτηκε το 1981 στο αρχικό του ροζ χρώμα. Πολλά έπιπλα είναι αυθεντικά, ενώ υπάρχουν και αντίγραφα από το μαυσωλείο του Ατατούρκ, από το παλάτι Ντολμάμπαχτσε και από το Τοπ Καπί στην Κωνσταντινούπολη. Στους τοίχους υπάρχουν φωτογραφίες του Κεμάλ από διάφορες περιόδους της ζωής του καθώς και όλα τα έγγραφα που σχετίζονται με τα σχολικά χρόνια του.
Τα προσωπικά του αντικείμενα βρίσκονται σε προθήκες στον δεύτερο όροφο και θυμίζουν πόσο κομψός και καλοντυμένος ήταν. Μια ροδιά, φυτεμένη από τον πατέρα του Κεμάλ, μεγαλώνει ακόμα στην αυλή. Το μουσείο λειτουργεί καθημερινά 10πμ- 5μμ και η είσοδος είναι ελεύθερη. Αποτελεί μαγνήτη για τους γείτονές μας. Κάθε χρόνο περισσότεροι από 25.000 Τούρκοι το επισκέπτονται, πραγματοποιώντας ένα όνειρο ζωής.

Ο Μέγας Αλέξανδρος εκστρατεύει στην Οξφόρδη

Μια πολύχρυση από πολλές απόψεις έκθεση θα παρουσιάσει η Ελλάδα στο Μουσείο Ασμόλιαν του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης στις 7 Απριλίου. Εκθεση με πρόσφατα ευρήματα από τους βασιλικούς τάφους στις Αιγές, που διοργανώνεται με τη σύμπραξη του ελληνικού υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού.
«Από τον Ηρακλή στον Αλέξανδρο» είναι ο τίτλος. Παρουσιάζεται η ιστορία του οίκου των Τημενιδών. Ο γενάρχης τους Τημενίδης, που αναφέρεται και από τον Ηρόδοτο, ήταν εγγονός του μυθικού ήρωα. Αρα, σχολιάζει η Αγγελική Κοτταρίδη, που έχει την επιμέλεια της έκθεσης, «οι βασιλείς της Μακεδονίας εμφανίζονται, όπως και ο Ηρακλής, ως διογενείς και διοτρεφείς. Ακριβώς σαν τους ομηρικούς βασιλιάδες.»

Ο Μέγας Αλέξανδρος δεν ξεφύτρωσε από το πουθενά για να κατακτήσει όλο τον κόσμο. Ηταν βλαστάρι της δυναστείας των Τημενιδών, που κυβέρνησαν για τρισήμισυ αιώνες το μακεδονικό βασίλειο. Οσο για την Μακεδονία, ήταν ελληνική από τα υπομυκηναϊκά χρόνια. Αυτό δείχνουν τα ανασκαφικά ευρήματα των τελευταίων χρόνων, σύμφωνα με την έφορο αρχαιοτήτων Πέλλας, μαθήτρια του Μανόλη Ανδρόνικου και ανασκαφέα της βασιλικής τούμπας, κ. Κοτταρίδη.
Η βρετανική εφημερίδα «Γκάρντιαν» κάνει εκτεταμένη αναφορά στο επικείμενο γεγονός. Αναφέρει πως περισσότερα από 500 εκθέματα θα αποσταλούν στην Οξφόρδη από την Πέλλα, και τα πιο πολλά παρουσιάζονται για πρώτη φορά. Ελπίδα είναι να ανοίξει ένας επιστημονικός διάλογος για τα πρόσωπα, την περιοχή, την εποχή.
Στόχος είναι η όσο γίνεται πιό "ζωντανή" και γλαφυρή παρουσίαση του υλικού πλαισωμένη με σύγχρονα εποπτικά μέσα (βίντεο, φωτομωσαϊκό, τρισδιάστατες ψηφιακές αναπαραστάσεις κλπ.) σύμφωνα με την επιμελήτρια της έκθεσης.

Η αφήγηση θα ξεκινήσει από το γενεαλογικό δέντρο των βασιλέων από το Δία και τον Ηρακλή μέχρι τον Αλέξανδρο τον Δ΄(γιό του μεγάλου Αλεξάνδρου). Ολων των ειδών τα όπλα του μακεδονικού στρατού από την πρώϊμη εποχή του σιδήρου μέχρι τα ελληνιστικά χρόνια, ταφικά αγγεία με παραστάσεις μάχης, η μεγάλη τοιχογραφία κυνηγιού (φωτομωσαϊκό σε φυσικό μέγεθος) από τον τάφο του Φιλίππου Β΄, η μαρμάρινη προτομή του Αλεξάνδρου από την Πέλλα (το μοναδικό εύρημα εκτός Αιγών) και πορτραίτα Φιλίππου και Αλεξάνδρου φωτίζουν τα πρόσωπα των βασιλέων και των εταίρων τους.

Μέσα από τις σπονδικές φιάλες από την συστάδα των Τημενιδών, το ιερατικό διάδημα του Φιλίππου Β΄ και την χάλκινη πάτερα θα δείξουν πως οι βασιλείς έκαναν χρέη και αρχιερέων.

Με ταφικά ευρήματα θα φανεί πως ο Μακεδόνας βασιλιάς ήταν πρώτος στη μάχη και στο κυνήγι, εγγυάτο το νόμο και την τάξης σε περίοδο ειρήνης, αποτελούσε πρόσωπο ιερό. "Τα σώματα των Τημενιδών "δαπανώνται" μαζί με πλούσια δώρα σε μεγαλοπρεπείς ταφικές πυρές που αντανακλούν τις περιγραφές της Ιλιάδας, ενώ οι Δέσποινες της αυλής των Αιγών, την ώρα που στην Αθήνα εδραιώνεται η Δημοκρατία, εξακολουθούν να κατεβαίνουν στον Αδη τυλιγμένες χρυσάφι και πορφύρα από την κορφή ως τα νύχια.

«Ο Μέγας Αλέξανδρος είναι χωρίς αμφιβολία η γνωστότερη μορφή της ελληνικής - ίσως και της παγκόσμιας - ιστορίας, μια μορφή που εξακολουθεί να γοητεύει και να συναρπάζει τους ανθρώπους στα πέρατα της γης, παρέχοντας ένα απόλυτο πρότυπο δύναμης, θάρρους, νεότητας και δόξας» λέει η Αγγελική Κοτταρίδη. Κοντά 35 εκατομμύρια είναι οι καταχωρήσεις στο διαδίκτυο. Επομένως, πρόκειται για ένα “brand name” υψηλής δυναμικής «που σε αρκετές περιπτώσεις χρησιμοποιείται με τρόπο επικίνδυνο και αλόγιστο για την εξυπηρέτηση ύποπτων σκοπιμοτήτων».
Ακόμη μια έκθεση για τον στρατηλάτη, θα φιλοξενηθεί το φθινόπωρο στο Λούβρο, σε 1.200 τετραγωνικά. Διοργανώνεται από τις εφορείες αρχαιοτήτων Βορείου Ελλάδος, και θα περιλαμβάνει αντικείμενα από τη Μακεδονία και τη Θράκη
Με την έκθεση αυτή το Μουσείο Ασμόλιαν της Οξφόρδης εγκαινιάζει την νέα αίθουσα περιοδικών εκθέσεών του. Η Οξφόρδη είναι το μεγαλύτερο κέντρο κλασικών σπουδών παγκοσμίως.

Η Ελλάδα γρηγορεί

Τις ανησυχίες της διεθνούς αρχαιολογικής κοινότητας για τις καταστροφές αρχαιοτήτων στην Αίγυπτο μεταφέρει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή η ευρωβουλευτής του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Χρυσούλα Παλιαδέλη
Η κ. Παλιαδέλη, που είναι και καθηγήτρια αρχαιολογίας, κατέθεσε σχετική ερώτηση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με την οποία απευθύνει έκκληση για συνδρομή προς τις αιγυπτιακές αρχές στην προσπάθειά τους να σταματήσουν οποιαδήποτε κλοπή, λεηλασία ή πράξη βανδαλισμού που στρέφεται κατά της αιγυπτιακής πολιτιστικής κληρονομιάς. Παράλληλα, ζητά να ενημερωθεί για τα μέτρα που προτίθεται να λάβει η Επιτροπή ώστε να αποφευχθεί η εισαγωγή κλεμμένων αντικειμένων στα κράτη μέλη της Ε.Ε. και να ενισχυθεί γενικότερα η δράση των κρατών μελών για την πάταξη της αρχαιοκαπηλίας.

Η ευρωβουλευτής του ΠΑ.ΣΟ.Κ. δήλωσε σχετικά: «Σαφέστατα, προτεραιότητα σε τέτοιες καταστάσεις έχει η προστασία της ανθρώπινης ζωής και η διασφάλιση του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ωστόσο, οι καταστροφές αρχαιοτήτων και ο κίνδυνος που ελλοχεύει για παράνομες εισαγωγές, εξαγωγές και μεταβιβάσεις ιδιοκτησίας αγαθών πολιτιστικής κληρονομιάς πλήττουν ανεπανόρθωτα την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά. Το Συμβούλιο σε πρόσφατη ανακοίνωσή του έκανε έκκληση προς τις αιγυπτιακές αρχές όχι μόνο για λήψη μέτρων για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την ασφάλεια των πολιτών και της περιουσίας τους, αλλά και για τον τερματισμό των λεηλασιών και την προστασία της πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς της Αιγύπτου. Λόγω του κατεπείγοντος της κατάστασης κρούουμε τον κώδωνα του κινδύνου και απευθύνουμε έκκληση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη συνδρομή της στην προστασία μίας ανεκτίμητης πολιτιστικής κληρονομιάς».

Υπάρχουν και καλοί Αμερικάνοι (όταν κινδυνεύουν οι ανασκαφές τους;)

Η διεθνής αρχαιολογική κοινότητα δεν παρακολουθεί με σταυρωμένα χέρια όσα συμβαίνουν στην Αίγυπτο και στους πολιτιστικούς θησαυρούς της. Μη ξεχνώντας τα όσα συνέβησαν με τη λεηλασία του μουσείου της Βαγδάτης, αλλά και θέλοντας να βοηθήσουν στην προστασία των δικών τους ανασκαφών (που είναι πάρα πολλές) οργανισμοί διεθνούς εμβέλειας εφιστούν την προσοχή στους αρχαιοπώλες ανά την Ευρώπη και τις ΗΠΑ: μη τυχόν και αγοράσετε!

Το Αρχαιολογικό Ινστιτούτο της Αμερικής, η Επιτροπή Δικηγόρων για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς, το Κέντρο Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Πενσυλβάνια, η αμερικανική επιτροπή της «Μπλε ασπίδας» (οργάνωση για την προστασία των αρχαιοτήτων) το Πολιτιστικό Κέντρο και το Κέντρο Σπουδών Συντήρησης του Πανεπιστημίου του Ράτγκερς και το Αμερικανικό Κέντρο Ανατολικών Ερευνών, έξι από τους μεγαλύτερους οργανισμούς, εξέδωσαν ένα κοινό ανακοινωθέν προς γνώση και συμμόρφωση ντίλερ και πρακτόρων. (Οι οποίοι, όπως γνωρίζουμε, δεν σταματούν με τίποτα, και καταλαβαίνουν μονάχα τη γλώσσα των απειλών δικαστικών διώξεων).

Οι έξι καλούν τις αιγυπτιακές αρχές να κάνουν ό,τι μπορούν για την προστασία της κληρονομιάς τους. Ταυτοχρόνως, καλούν τις αρχές επιβολής του νόμου στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη να είναι σε εγρήγορση τους επόμενους μήνες διότι είναι πιθανόν κλεμμένα αρχαία από την Αίγυπτο να εμφανιστούν στα εδάφη τους.

Ολοένα και πληθαίνουν, επίσης, οι φωνές που ζητούν την παρέμβαση της ΟΥΝΕΣΚΟ. Συγκεκριμένα, επιστήμονες και φορείς απευθύνονται στο Παγκόσμιο Κέντρο Πολιτιστικής Κληρονομιάς του διεθνούς οργανισμού και ζητούν να βοηθήσει στην προστασία των μνημείων. Xθες έκανε δήλωση και η γενική γραμματέας της ΟΥΝΕΣΚΟ Ιρίνα Μποκόβα. Ζητά υπευθυνότητα και βοήθεια για την πολιτιστική κληρονομιά της χώρας. Ολόκληρη η δήλωση εδώ
Η κατάσταση μέχρι στιγμής διαμορφώνεται ως εξής:

Γκίζα: οι πυραμίδες και η Σφίγγα είναι υπό την προστασία του αιγυπτιακού στρατού. Ο αρχαιολογικός χώρος της Γκίζα εμφανίζει καταστροφές, αλλά η αμερικανική σχολή που σκάβει εκεί δεν μπορεί προς το παρόν να διαπιστώσει αν είναι νέες ή παλαιότερες.

Ασουάν: έγινε προσπάθεια εισβολής στο μουσείο, αλλά οι ντόπιοι τους σταμάτησαν. Τώρα το μουσείο είναι κλειδωμένο.

Σάκαρα και Αμπουσίρ: εισβολή σε δύο πυραμίδες και κλοπές σε αρχαιολογικές αποθήκες. Συμμορίες κλέβουν μέρα και νύχτα ό,τι βρουν. Ολοι οι σφραγισμένοι τάφοι στο Αμπουσίρ λέγεται ότι έχουν ανοιχτεί αλλά η έκταση των λεηλασιών είναι αδύνατον να πιστοποιηθεί τώρα, διότι οι χώροι δεν είναι προσβάσιμοι.

Ισμαϊλία: ομάδες εισέβαλαν στο μουσείο Καντάρα κοντά στο Σουέζ που περιλαμβάνει 3.000 αντικείμενα και έκλεψαν κυρίως ευρήματα μέχρι τη ρωμαϊκή περίοδο και λίγα βυζαντινά.

Καρνάκ: προσπάθειας εισβολής στον ναό αποκρούστηκε από τους ντόπιους. Οι ναοί του Λούξορ και το Μουσείο Μούμιας φυλάσσονται από τον στρατό. Ισως υπάρχουν μικρότερης σημασίας καταστροφές.

Ελ Χιμπέχ (μέση Αίγυπτος): υπάρχουν πληροφορίες για λεηλασίες.

Η κατάσταση στην Ιερά Μονή Αγίας Αικατερίνης στο Σινά δεν εμπνέει προς το παρόν ανησυχίες, ωστόσο οι 20 μοναχοί που ζουν εκεί βρίσκονται σε απόλυτη ετοιμότητα. Σύμφωνα με τον αρχιεπίσκοπο Σινά κ.κ. Δαμιανό, οι πιο αποτελεσματικοί φύλακες, ήταν και είναι οι βεδουίνοι. Αυτοί το σέβονται, το αγαπούν και το προστατεύουν πιο πολύ απ’ όλους.

Στη χερσόνησο του Σινά έγινε προσπάθεια από διάφορα στοιχεία για επεισόδια σε πόλεις- θέρετρα όπως το Σαρμ Ελ Σέιχ και το Ελ Τορ. Μετά από επέμβαση του στρατού τώρα επικρατεί ηρεμία. Ο μακαριώτατος ανησυχεί κυρίως για επιθέσεις από ανθρώπους που έχουν δραπετεύσει από τις φυλακές, ή προέρχονται από διάφορες φυλές του βόρειου Σινά. Το μοναστήρι όμως φυλάσσεται και από αστυνομία και από στρατό. Και βέβαια, από τους βεδουίνους.

Ο φόβος των επεισοδίων οδήγησε τις μοναχές που βρίσκονται απομονωμένες στην όαση Φαράν στο εκεί γυναικείο μοναστήρι, να μεταβούν στον ξενώνα της Αγίας Αικατερίνης, για να βρίσκονται όλοι μαζί. Το μόνο πρόβλημα που αντιμετώπιζαν τις τελευταίες μέρες στην περιοχή σύμφωνα με τον Αρχιεπίσκοπο ήταν η τροφοδοσία, γιατί είχαν εξαντληθεί από τα μπακάλικα οι τροφές, αλλά και αυτό λύθηκε.

Ο αρχιεπίσκοπος αισιοδοξεί και προσεύχεται στην Αθήνα, όπου έτυχε να βρίσκεται αυτές τις μέρες. Αναγνωρίζει ότι οι στιγμές του χάους είναι δύσκολες, αλλά διαβεβαιώνει: «Προς το παρόν εν τη θαλασσοταραχή υπάρχει ηρεμία»
Ενα πολύ ενδιαφέρον άρθρο στην εφημερίδα Τα Νέα

Μην την αποχαιρετάς την Αλεξάνδρεια που ξέρεις!

Οι αρχαιολογικές αποθήκες στο Αμπουσίρ, το μουσείο του Πορτ Σάιντ, το μουσείο της Μέμφιδας τα μνημεία της Αμάρνα, τα νεκροταφεία της Σάκαρα, όλα βρίσκονται σε κίνδυνο. Το μουσείο της Μέμφιδας λεηλατήθηκε, όπως και αρχαιολογικές αποθήκες. Μαζί καταληστεύθηκε και το πωλητήριό του- όπως και τα πωλητήρια στο μουσείο του Καΐρου, αλλά το τελευταίο λυπεί λιγότερο από όλα την αρχαιολογική κοινότητα.

Ολες οι αρχαιολογικές ανασκαφές στη χώρα σταματούν εσπευσμένα και τα μέλη τους επιστρέφουν στο Κάιρο μετά από εντολές. Αυτό έγινε στο Αμπουσίρ, στο Λούξορ, στο Καρνάκ, στην Αμάρνα, στη Σάκαρα κ.α. Οι επικεφαλής τους τρέμουν γνωρίζοντας πως τα μέτρα ασφαλείας στις αποθήκες κάθε άλλο παρά μπορούν να αποτρέψουν τις λεηλασίες.
Το μόνο που διορθώνει κάπως την ατμόσφαιρα είναι η προθυμία των Αιγυπτίων να προστατέψουν την πολιτιστική κληρονομιά τους. Στις ανθρώπινες αλυσίδες που ζώνουν κτήρια και μνημεία βλέπει κανείς νέους κάθε ενδυματολογικής κατηγορίας: με τζιν, με κοστούμια και γραβάτες, με κελεμπίες, με σαγιονάρες και με πανάκριβα παπούτσια.
Αλλά αν οι πολίτες μετέχουν στην προστασία, φαίνεται πως οι φύλακες πρέπει… να φυλάσσονται. Η πρώην διευθύντρια του Μουσείου του Καΐρου Γουαφάα Αλ Σαντίκ καταγγέλλει σε γερμανική εφημερίδα ότι οι φύλακες ήταν εκείνοι που έκαναν την έφοδο και την κλοπή. Παραδέχεται ότι αμείβονται ελάχιστα (μόλις 35 ευρώ το μήνα και οι φύλακες- αστυνομικοί ακόμα λιγότερο) αλλά δεν μπορεί και να τους δικαιολογήσει.
Η ληστεία εκ των έσω στο Κάιρο φαίνεται να επιβεβαιώνεται και από ένα σημείωμα του δρα Ζάχι Χαουάς, γενικού διευθυντή αρχαιοτήτων στην Αίγυπτο. Ο Χαουάς σε μια δήλωση που έστειλε σε αρχαιολογικό «μπλογκ» (ιστολόγιο) αναφέρει ανάμεσα σε άλλα πως οι εισβολείς έσπασαν τα γυάλινα παράθυρα της οροφής και κατέβηκαν με σκοινιά- άρα γνώριζαν πού να πάνε και ήταν εξοπλισμένοι.
Οι εγκληματίες συνελήφθησαν, γράφει ο δρ Χαουάς. Παραδέχεται πως έσπασαν τα δύο αγαλματίδια του Τουταγχαμών και κάποια άλλες αρχαιότητες, αλλά λέει πως όλα επισκευάζονται. Δεν κάνει κουβέντα όμως για τις δύο μούμιες που αποκεφαλίστηκαν και που λέγεται πως ήταν των παππούδων του Τουταγχαμών, Γιούγια και Τίγιας.
Ο αιγύπτιος αξιωματούχος προσθέτει πως έγιναν απόπειρες εισβολών στο Κοπτικό Μουσείο, στο Εθνικό Μουσείο Κοσμήματος, στο Εθνικό Μουσείο της Αλεξάνδρειας, και στο Μουσείο Ελ Μάνιαλ. «Ευτυχώς, οι εργαζόμενοι στο μουσείο κοσμήματος υπήρξαν προβλεπτικοί και είχαν κατεβάσει τα εκθέματα στο υπόγειο και τα έκλεισαν στα θησαυροφυλάκια πριν φύγουν».
«Η καρδιά μου έσπασε και το αίμα μου κόπηκε» γράφει ο Χαουάς. «Αισθάνομαι πως όλα όσα έκανα τα τελευταία εννέα χρόνια καταστράφηκαν σε μια μέρα, αλλά όλοι οι επιθεωρητές, οι νέοι αρχαιολόγοι, οι διευθυντές, μου τηλεφωνούν από αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία όλης της Αιγύπτου και μου λένε ότι θα δώσουν τη ζωή τους για να προστατέψουν τις αρχαιότητές μας.»
Ευτυχώς για όλους, ένα μεγάλο μέρος των θησαυρών του Τουταγχαμών βρίσκεται εκτός χώρας για εκθέσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Αυστραλία.



Η ελληνιστική Αλεξάνδρεια δεν κινδυνεύει, προς το παρόν τουλάχιστον, από την δύσκολη κατάσταση στην Αίγυπτο. Το μουσείο της απέκρουσε με επιτυχία τις απόπειρες εισβολής και πλέον είναι καλά φυλαγμένο. Οι αρχαιολογικές ανασκαφές μπορεί να διακόπηκαν αλλά αυτό έγινε περισσότερο για λόγους ασφαλείας.
«Γευματίζουμε με την ομάδα μου» λέει στο τηλέφωνο ο Ζαν- Υβ Αμπερέρ, κορυφαίος γάλλος αρχαιολόγος ο οποίος ανασκάπτει στην Αλεξάνδρεια χρόνια. «Εδώ όλα είναι ήρεμα, μάλιστα το πρωί πήγαμε στη Μαρεώτιδα (σ.σ. χώρο όπου διεξάγονται οι ανασκαφές της Γαλλικής Σχολής και όχι μόνο).» Ο κ. Αμπερέρ, φίλος της Ελλάδας, έχει εργαστεί επί πολλά χρόνια στη χώρα μας και κατανοεί απολύτως το ελληνικό ενδιαφέρον για τα ευρήματα. Τονίζει ότι φυλάσσονται επαρκώς μέχρι στιγμής από τους φύλακες, τον στρατό και ομάδες πολιτών. Ο ίδιος και τα (περισσότερα από 70) «παιδιά» του ελπίζουν να αρχίσουν ξανά τις ανασκαφές σύντομα, «την επόμενη εβδομάδα όπως θέλω να πιστεύω.»

Συγκρατημένα αισιόδοξη ήταν και η Πέπη Λημναίου- Παπακώστα, η ελληνίδα επιστήμονας που ανασκάπτει στους κήπους του Σαλαλάτ. Ανησυχεί ιδιαίτερα για το αρχαιολογικό μουσείο της Αλεξάνδρειας, καθώς εκεί φυλάσσεται και το περσινό της μεγάλο εύρημα (ένα άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου) αλλά, όλοι της λένε πως δεν υπάρχει πρόβλημα. «Ο ίδιος ο διευθυντής του μουσείου με διαβεβαίωσε πως οι φύλακες και εκείνος κοιμούνται μέσα και πως τη φύλαξη έχει αναλάβει ο στρατός» λέεi. Ο διευθυντής όλων των μουσείων της Αλεξάνδρειας δρ Ιμπραχίμ Νταρουίς την καθησυχάζει, επίσης, πως δεν υπάρχουν κλοπές ή εισβολές.
Η κ. Παπακώστα δεν φοβάται μονάχα τις κλοπές (το άγαλμα είναι πολύ βαρύ και η μετακίνησή του είναι σχεδόν αδύνατη) αλλά και τους βανδαλισμούς. Ανησυχεί και για την ανασκαφή της, που έχει και αποθηκευμένα ευρήματα, αλλά ελπίζει ότι όλα θα πάνε καλά. Εύχεται να καταφέρει να αρχίσει ξανά τις ανασκαφές τον ερχόμενο Απρίλιο, τότε που όλες οι ξένες σχολές επιστρέφουν.